در لغت از ریشه ح ر م به معنای حرام شده است و نخستین ماه از ماههای قمری است.

«وجه تسمیه آن است که، در این ماه در ایام جاهلیت قتال بر مردم حرام بوده است» (5).

«چون محرم و صفر و بعد از ماه ذیحجه یعنی بعد از حج است و آنجا که بعد ازمراسم حج، مکه تقریباً خالی از سکنه و خجاج می‌شد، نام دو ماه محرم و صفر را به نام صفران گذاشته که به معنی خالی و «ان» برای مثنی بودن ماهها است و بعدها، نام ماه اول محرم و ماه دوم صفر ماند». (6)

و به طور کلی و به اختصار باید گفت که: به جهت حرام بودن جنگ و خونریزی در این ماه، به آن محرم گفته‌اند.